„…Będąc już w lesie „Szachty", który zawsze przebywaliśmy skrajem, spostrzegliśmy patrol niemieckiej straży granicznej, wychodzący ze wsi Wola Niżna. Szli bardzo spokojnie, nie podejrzewając, że w odległości zaledwie 2 kilometrów znajdują się „przemytnicy" (kurierzy), stanowiący dla nich nie lada gratkę. Kiedy przechodziliśmy koło Polan Surowicznych, zauważył nas jeden z mieszkańców, który wszczął alarm, biegając od domu do domu i wskazując na nas. Nie czekając, aż pościg ruszy, przyśpieszyliśmy kroku, a po chwili zaczęliśmy biec, aż osiągnęliśmy zbawczy las. Szliśmy nim około dwóch godzin, nie mogąc się wydostać. Był to stary las, bardzo mało uczęszczany, w którym leżało dużo powalonych drzew, zupełni zgniłych i spróchniałych. Wydawało się nam chwilami, że jesteśmy gdzieś w podzwrotnikowej, dziewiczej puszczy, która nie widziała nigdy piły i siekiery. Gdzieniegdzie trawy i paprocie sięgały nam do piersi. Byliśmy mocno zaniepokojeni, ale za to bezpieczni od pościgu Ukraińców…"

            Tak opisywał swoją kurierską robotę Jan Łożański ps. „Orzeł".  Człowiek niezwykły, syn ziemi sanockiej, sportowiec, żołnierz a przede wszystkim patriota. W dniach 23-24.11.2012 roku oddaliśmy hołd temu człowiekowi. W piątkowe popołudnie 23.11.2012 roku w Iwoniczu odbyła się konferencja „Beskidzka Trasa Kurierska „JAGA-KORA". W jej trakcie przybliżono dokonania Jana Łożańskiego – Kuriera Armii Krajowej. Odbyła się również promocja książki „Orzeł z Budapesztu", wydanej przez wydawnictwo Demart.

            W sobotni poranek 24.11.2012 roku, w Rymanowie  Zdroju nastąpiło otwarcie żywego pomnika dla Jana Łożańskiego. Jest nim odtworzona trasa „JAGA-KORA". Nadleśniczy Nadleśnictwa Rymanów Bogusław Famielec – gospodarz tego terenu- do otwarcia trasy zaprosił: córkę Jana Łożańskiego Beatę Romanowską, Rektora Uniwersytetu Rzeszowskiego Aleksandra Bobko, Stanisława Romana prezesa Lokalnej Organizacji Turystycznej „Beskid Niski", Andrzeja Guzika v-ce Starostę Powiatu Krośnieńskiego, Wojciecha Farbańca Burmistrza Miasta i Gminy Rymanów,  przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego z Rzeszowa, pomysłodawców i wykonawców z Centrum Sportu i Rekreacji Uniwersytetu Rzeszowskiego na czele z Bogusławem Berdelem oraz z Sekcji Turystycznej „Watra" KU AZS Uniwersytetu Rzeszowskiego Jacka Smulskiego.

Po uroczystym przecięciu jodłowej wstęgi, zebrani udali się do Woli Wyżnej, skąd pieszo przemaszerowali do Jasiela, pod pomnik poświęcony Kurierom Beskidzkim. Jednak grupa najtwardszych turystów na czele z Rektorem Uniwersytetu Rzeszowskiego Aleksandrem Bobko, postanowiła przejść najtrudniejszą część z Wisłoczka do Polan Surowicznych. W wędrówce tej wziął również udział wnuk Jana Łożańskiego. Piechurzy po 2 godzinach wyłonili się z mgły na stokach Polańskiej Góry, czekała na nich ciepła herbata w gościnnych progach schroniska Klubu Turystyki Elektryków „Styki".

Honorową wartę przy pomniku Kurierów Beskidzkich pełnili członkowie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół" z Rymanowa, na czele z Prezesem Zygmuntem Pelczarem i członkiem zarządu Kazimierzem Cetnarskim. Zebrani złożyli wiązanki kwiatów i zapalili znicze, jedna z druhen odśpiewała wzruszającą pieśń, ku czci tych, którzy polegli za Wolną Polskę.

Był to szczególny moment dla leśniczego Pawła Grodzińskiego . Jego dziadek Wojciech Grodziński, również leśnik, w trakcie II Wojny Światowej został zamęczony w niemieckim obozie za organizowanie tras kurierskich w Jaśliskach.

Uczestnicy złożyli również wiązanki pod pomnikiem poległych żołnierzy WOP.

Wśród zebranych była liczna grupa rymanowskich leśników: Maria Szkutnik, Marian Dąbrowski, Bogusław Rysz, Janusz Krzyżak, Robert Niemczyk, Paweł Grodziński, Piotr Smoleń, Dariusz Roth, Maciej Szpiech. Ci wszyscy byli zaangażowani w prace przy odtworzeniu  trasy „JAGA-KORA". Udzielali wszelkiej niezbędnej pomocy, jak również dokonali wspólnie z Bogusławem Berdelem i Jackiem Smulskim pierwszego wytyczenia trasy. Współpraca ta była możliwa po podpisaniu przez Nadleśniczego Nadleśnictwa Rymanów Bogusława Famielca porozumienia o partnerstwie,  w projekcie powadzonym przez Lokalną Organizację Turystyczną „Beskid Niski" i Centrum Sportu i Rekreacji Uniwersytetu Rzeszowskiego i Sekcję turystyczną „Watra" KU AZS UR. W wyniku tej dobrej współpracy powstało 27 kilometrów nowej, atrakcyjnej trasy historyczno-turystycznej.

Tekst i zdjęcia: Maciej Szpiech

Cytat pochodzi z „Orzeł z Budapesztu" Wspomnienia kuriera KG AK wydawnictwa Demart SA.