Specjalne obszary ochrony siedlisk

 Ostoja Jaśliska  PLH 180014

Obszar o powierzchni 29279,04 ha, obejmuje górne dorzecze Jasiołki i źródliska Wisłoka we wschodniej części Beskidu Niskiego, aż po Cergową Górę oraz Zawadkę Rymanowską i Królik Polski na północy.
Ogólna powierzchnia OZW „Ostoja Jaśliska" w zasięgu terytorialnego działania Nadleśnictwa Rymanów około 12093,93 ha, z czego na gruntach Nadleśnictwa 10171,12 ha, obejmując oddz.: 30-52a-h,m, 53-156, 160-164, 166-173, 256-262, 269-275, 278-280a,b,d,g,h,i-k, 282a, 284g, 289b,c, 308-333a-c,g-j,m,n, 334, 335, 338-353a,b, 354-361a-d, 362, 387, 388 obrębu Jaśliska oraz 35c, 36-38b,c, 39a,g, 40a,c,f, 58c,f,i-x, 59a,b,c,g, 60g,h, 62a,b,d,f, 64a, 65a, 66a-f,l, 69k, 70-75a,c,d, 76-81, 81A, 109a-c, 118f, 138a, 144a, 144b, 146d, 152d, 158b obrębu Rymanów.
Teren stanowi strefę przejściową pomiędzy dwiema jednostkami geomorfologicznymi łańcucha Karpat Wschodnich i Zachodnich, między Przełęczami Dukielską i Łupkowską. Rzeźba terenu ma łagodny charakter, zniesienia nie przekraczają 1000 m n.p.m., deniwelacje wynoszą 400 - 390 m. Najwyższe szczyty tego obszaru to Kamień (857 m n.p.m.) i Kanasiówka (823 m n.p.m.).
Interesującą budowę geologiczną wykazują okolice masywu Kamienia nad Jaśliskami, gdzie znajduje się ciąg skałek zbudowanych z piaskowca oraz rumowiska skalne. W dolinach i na zboczach występują tarasy i spłaszczenia erozyjne. Większą część Obszaru pokrywają lasy o wysokim stopniu naturalności zbiorowisk roślinnych. Dominują żyzne buczyny karpackie. Tereny otwarte to głównie dawne pastwiska i łąki, na których zaprzestano w ostatniej dekadzie użytkowania. Bogata jest sieć rzeczna, liczne źródliska i wysięki wody, wokół których formują się młaki.
Wartością przyrodniczą tego obszaru są dobrze zachowane biocenozy leśne o naturalnym składzie gatunkowym (przede wszystkim buczyny, a także dobrze zachowane jaworzyny, oraz łęgi i olszyny górskie) oraz biocenozy nieleśne (górskie i niżowe murawy bliźniczkowe, świeże łąki użytkowane ekstensywnie, torfowiska przejściowe i trzęsawiska, górskie i nizinne torfowiska zasadowe, ziołorośla górskie i nadrzeczne). Ważna ostoja fauny puszczańskiej z dużymi drapieżnikami: niedźwiedziem, wilkiem i rysiem.
Obszar charakteryzuje się też bogatą fauną ptaków, płazów i gadów. Z danych zawartych w Standardowym Formularzu Danych, opracowanym w październiku 2006 r., zaktualizowanym w listopadzie 2006 r. wynika, że na całym obszarze „Ostoja Jaśliska" występuje co najmniej 38 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej. W 1997 roku u źródeł Jasiołki znaleziono po raz pierwszy w Polsce, stanowisko ponikła kraińskiego Eleocharis carniolica – gatunku wymienionego w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG.

Rymanów PLH 180016

Obszar o powierzchni 5181,805 ha, położony jest w środkowej części Obszaru Chronionego Krajobrazu Beskidu Niskiego. W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Rymanów, a dokładniej obrębu Rymanów, powierzchnia Obszaru wynosi 5035,23 ha (97% jego ogólnego areału), przy czym na gruntach w zarządzie Lasów Państwowych zajmuje 3442,02 ha (oddz.: 32, 41-45, 47a,b, 48a, 49a, 50a, 51-53, 54a,b, 55-58a,b,d,g,h, 59d,f, 60a-f,i, 61-62c,g,h,i, 63-64b-d, 65b, 84-107, 109d-j, 110-118a-c, 119-135, 182-183c-j, 184-195, 197-200).
Z danych zawartych w Standardowym Formularzu Danych, opracowanym w styczniu 2004 r., zaktualizowanym w styczniu 2007 r. wynika, że Obszar obejmuje miejsca żerowania dwóch gatunków nietoperzy, tj. nocka dużego Myotis myotis oraz podkowca małego Rhinolophus hipposideros, wymienionych w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG.
Miejscem bytowania i rozrodu nietoperzy jest kościół w Rymanowie Zdroju oraz cerkiew drewniana w Sieniawie (obydwa obiekty sakralne znajdują się poza omawianym Obszarem).
Neogotycki kościół z 1926 roku pw. Św. Stanisława Bpa w Rymanowie Zdroju położony jest w centralnej części miejscowości, w południowej części parku zdrojowego nad rzeką Tabor, w sąsiedztwie ruchliwej ulicy. Strych i wieże kościoła zamieszkują dwa wymienione wyżej gatunki nietoperzy. Kolonia rozrodcza nocka dużego Myotis myotis wynosi 115 osobników, a podkowca małego 3 osobniki. Strych i wieża kościoła są murowane, strych nieużytkowany, z niewielką ilością szczelin i zakamarków, kryty blachą. Strop ocieplony jest wełną mineralną, wieża z żaluzjami w oknach. Wlot do schronienia możliwy jest przez duże otwory na wieży.
Cerkiew drewniana p.w. Narodzenia Bogurodzicy (obecnie kościół rzymskokatolicki) z 1874 r. w Sieniawie, położona jest nad brzegiem jeziora zaporowego na Wisłoku, w bliskim sąsiedztwie zabudowań wiejskich, łąk, pól i lasów. Strych cerkiewny kryty blachą zamieszkuje kolonia rozrodcza podkowca małego Rhinolophus hipposideros – 23 osobniki.
Obydwa obiekty sakralne znajdują się w Państwowym Rejestrze Zabytków.
Zgodnie z kryteriami wyboru schronień nietoperzy do ochrony w ramach sieci Natura 2000, obiekt uzyskał 13 punktów, co daje podstawy do włączenia go do sieci Natura 2000.
W 2008 roku wpisano do „Shadow List" propozycję powiększenia omawianego Obszaru o miejsca bytowania (kościół w Rymanowie Zdroju, cerkiew w Sieniawie), rozrodu i żerowania nietoperzy o powierzchni (9,12 ha). Pracujący w 2008 r. Wojewódzki Zespół Specjalistyczny zaakceptował to powiększenie.

Las Hrabeński PLH 180039

Obszar Natura 2000 Las Hrabeński PLH180039 to niewielki kompleksleśny, położony na Pogórzu Bukowskim na zachód od Beska. Otaczają go niewysokie, w znacznym stopniu bezleśne wzgórza, ciągnące się między doliną Wisłoka na wschodzie a rzeką Tabor na zachodzie. Najwyższy punkt obszaru – 391 m n.p.m. znajduje się na skraju lasu w południowo-zachodniej części kompleksu, natomiast najniższy - w dolinie potoku wypływającego po stronie północnej (290 m n.p.m.). Głównym walorem obszaru są dobrze zachowane siedliska przyrodnicze tj. grad subkontynentalny Tilio-Carpinetum oraz buczyna karpacka Dentario glandulosae-Fagetum tworząca szereg przejściowych postaci.

Patria nad Oddechową PLH 180028

Obszar Natura 2000 Patria nad Odrzechową PLH180028 położony jest na północno-wschodnich stokach góry Patria (475 m n.p.m.) w środkowej części Pogórza Bukowskiego. Od północy kompleks otacza rozległe obniżenie Dołów Jasielsko-Sanockich, z miejscowością Zarszyn położoną u podnóża wzniesienia. Natomiast od południa – dolina potoku Czernisławka wraz z miejscowością Odrzechowa.

Patria nad Odrzechową to obszar leśny z typowymi dla piętra pogórza zbiorowiskami roślinnymi. Wyróżniono tu dwa typy siedlisk przyrodniczych tj. żyzną buczynę karpacką Dentario glandulosae-Fagetum oraz grąd subkontynentalny Tilio-Carpinetum przy czym elementy charakterystyczne dla tych typów siedlisk przenikają się. Rzeźbę terenu urozmaicają głębokie jary, którymi spływają potoki do zlewni Pielnicy.

Obszar wyznaczono w celu ochrony wyżej wymienionych siedlisk oraz chrząszczy z załącznika II Dyrektywy siedliskowej: biegacza urozmaiconego Carabus variolosus i zgniotka cynobrowego Cucujus cinnaberinus, a także kumaka górskiego Bombina variegata.

Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków

Beskid Niski"  PLB180002

Nadleśnictwo Rymanów obejmuje wschodnią część OSO „Beskid Niski". W jego granicach znalazły się: cały obręb Jaśliska oraz oddz. 20-82, 85-87, 91-100, 104-105a, 107c-h, 109-132b-i,~a, 133-173a-t,~a,~b,~c,~d, 174-177 obrębu Rymanów, o ogólnej powierzchni 18984,84 ha (obręb Jaśliska 13021,06 ha; obręb Rymanów 5963,78 ha). Ogólna powierzchnia Obszaru w zasięgu terytorialnego działania Nadleśnictwa Rymanów wynosi 27169,19 ha.

Celem wyznaczenia Obszaru jest ochrona populacji dziko występujących gatunków ptaków, utrzymanie i zagospodarowanie ich naturalnych siedlisk zgodnie z wymaganiami ekologicznymi, przywracanie zniszczonych biotopów oraz ich tworzenie. Przedmiotem ochrony są gatunki ptaków wymienione w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 października 2008 r.

Z danych zawartych w SFD, opracowanym w marcu 2002 r., zaktualizowanym w listopadzie 2006 r. wynika, że występuje tu co najmniej 40 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej oraz 5 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt (PCKZ). W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej takich gatunków jak: bocian czarny, dzięcioł białoszyi, orlik krzykliwy, orzeł przedni, puszczyk uralski, sóweczka, trzmielojad, włochatka.

Na terenie Obszaru odnotowano następujące gatunki ptaków wymienione w załączniku I Dyrektywy Ptasiej: (A030) bocian czarny Ciconia nigra, (A031) bocian biały Ciconia ciconia, (A072) trzmielojad Pernis apivorus, (A073) kania czarna Milvus migrans, (A074) kania ruda Milvus milvus, (A075) bielik Haliaeetus albicilla, (A080) gadożer Circaetus gallicus, (A081) błotniak stawowy Circus aeruginosus, (A082) błotniak zbożowy Circus cyaneus, (A084), błotniak łąkowy Circus pygargus, (A089) orlik krzykliwy Aquila pomarina, (A091) orzeł przedni Aguila chrysaetos, (A094) rybołów Pandion haliaetus, (A103) sokół wędrowny Falco peregrinus, (A104) jarząbek Bonasa bonasia, (A122) derkacz Crex crex, (A127) żuraw Grus grus, (A166) łęczak Trinia glareola, (A193) rybitwa rzeczna Sterna hirundo, (A215) puchacz Bubo bubo, (A217), sóweczka Glaucidium passerinum, (A220) puszczyk uralski Strix uralensis, (A223) włochatka Aegolius funereus, (A224) lelek Caprimulgus europaeus, (A229) zimorodek Alcedo atthis, (A231) kraska Coracias garrulus, (A234) dzięcioł zielonosiwy Picus canus, (A236) dzięcioł czarny Dryocopus martius, (A238) dzięcioł średni Dendrocopos medius, (A239) dzięcioł białogrzbiety Dendrocopos leucotos, (A241) dzięcioł trójpalczasty Picoides tridactylus, (A246) lerka Lullula arborea, (A272) podróżniczek Luscinia svecica, (A307) jarzębatka Sylvia nisoria, (A320) muchołówka mała Ficedula parva, (A321) muchołówka białoszyja Ficedula albicollis, (A338) gąsiorek Lanius collurio, (A429) dzięcioł białoszyi Dendrocopos syriacus. Z ptaków wymienionych w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (Głowaciński 2001) bytuje tu: puszczyk uralski Strix uralensis, orzeł przedni Aguila chrysaetos, orlik krzykliwy Aquila pomarina, sóweczka Glaucidium passerinum i włochatka Aegolius funereus.

Geologicznie teren Obszaru budują stromo ustawione fałdy i łuski dukielskie. Na stromych zboczach i w głębokich lejach źródłowych występują liczne rozległe osuwiska, znajdują się obszary źródliskowe Wisłoka i Jasiołki, które prowadząc swe wody ku północy płyną niekiedy obniżeniami równolegle do grzbietów lub przecinają je w poprzek głębokimi przełomami. Obficie występują tu wody mineralne. Roślinność układa się w dwa piętra: piętro pogórza - zajęte głównie przez pola uprawne, łąki, a tylko na niewielkich powierzchniach przez lasy grądowe i piętro regla dolnego porośnięte buczyną oraz nasadzeniami świerkowymi.

Obszary Natura 2000, dla których ustanowione zostały Plany Zadań Ochronnych:

-   Rymanów PLH180016

-   Ostoja Jaśliska PLH180014

 S Szczegółowe informacje dot. Planów Zadań Ochronnych znajdują się na stronie: http://rzeszow.rdos.gov.pl/plany-zadan-ochronnych

Obszary Natura 2000, dla których na etapie tworzenia projektu Planu Urządzenia Lasu na lata 2019 – 2028 dla Nadleśnictwa Rymanów sporządzone zostały zadania ochronne obejmujące grunty w zarządzie Nadleśnictwa Rymanów (art.28 ust.10 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody- Dz.U. z 2015 r. poz. 1651 z późn. zm.):

-   Beskid Niski PLB180002

-   Las Hrabeński PLH 180039

-   Patria nad Odrzechową PLH180028

P   Plan Urządzenia Lasu na lata 2019 – 2028 dla Nadleśnictwa Rymanów dostępne są na stronie: https://bip.lasy.gov.pl/pl/bip/dg/rdlp_krosno/nadl_rymanow/plan_urzadzania_lasu/czesc_opisowa